न येणारे पत्र !

न येणारे पत्र !

चि बिपीन ,                                                                                                                          २१ फेब्रुवारी २०१६

कसा आहेस बाळा ! तु किती जरी मोठा झालास तरी बाळच आहेस रे  माझ्या साठी … कारण तुझ्या जन्मा पासून पाहतेय तुला मी  …. किती भर भर जातो ना काळ ? एवढासा होतास आता चाळीशी ओलांडलीस…

तुम्ही सगळे आपल्या संसारात व्यस्त पुण्या पासून अमेरिके पर्यंत कुठे कुठे स्थाईक झालात …फार आठवण येते रे तुम्हा लेकरांची … आजकाल  फार एकटे वाटते रे, बोलायला कोणी नसते ना !

अधून मधून तुम्ही सगळे येता दोन दिवस राहता आणि परत आपल्या कामाला निघून जाता… त्या दोन दिवसाच्या आठवणी वर मी दिवस ढकलते …. तुमचा  दोष नाही रे  … तुम्ही तरी काय करणार ? तुमच्या नौकर्या , मुलांचे शिक्षण महत्वाचे … कळतेय मला…

पण तुमची लहान मुले  , त्यांचा गोंधळ … त्यांचा आरडा ओरडा सगळे खूप हवे हवेसे वाटते रे … कोणी मला स्वार्थी म्हणेल … म्हणू देत…     

तुमची आजची पिढी इमेल किंवा whats app वर बोलणारी , मला हे कुठले जमतेय , म्हणून म्हंटले पत्रच पाठवू …तेव्हढेच मन मोकळे करू …

माझे आणि तुझे नाते नक्की  काय असा प्रश्न पडू शकतो कोणालाही   ? सहवासाने  प्रेम निर्माण होते आणि वाढत  जाते  , त्या मुळे गेल्या ४० वर्षात तुझे आणि माझे प्रेमाचे नाते निर्माण झाले… हा नक्कीच बादरायण संबंध नाही…

कोण आहे मी तुझी ?

तुम्हा चार पिढ्यांना अंगा खांद्यावर वाढवले !!

सगळ्या  सुख: दुःखाची  बरोबरीने मूक  साथ दिली   !!

म्हणजेच ज्या  ४ भिंतीच्या आत राहून तुझी जडण घडण झाली ती  मी  …म्हणजे

 …… तीच ती मी तुमची वास्तू  " १६७ बल्वन्त बंगला "

आज असेच सगळे आठवले  … आणि थोडी हळवी झाले… म्हंटले तुझ्याशी बोलून मन मोकळे करू … 

तुझ्या आजोबांचे फार उपकार आहेत माझ्यावर …

तुमचे नाते वाईक , मित्र मैत्रिणी सगळ्यांना ना आज माझे दिमाखात उभे राहणे दिसते …पण सुरुवातीला किती त्रास काढला कल्पना नाही त्या लोकांना

किती उन्हाळे पावसाळे रे  पहिले मी … झालि बघ पंचेचाळीस वर्षे …आली कि माझी पण पन्नाशी…थकले नाही हा अजून मी …  

तुला सांगते ७० च्या दशकात औरंगाबाद मध्ये डॉ  ख्रिश्चन म्हणून एक भला माणूस होऊन गेला त्यांनी  शहराच्या बाहेर पडीक जमिनीवर प्लॉट  विकायला काढले, किंमत काय तर १ रुपया स्क्वेयर फूट  !आज लोक हसतील या किमतीला , त्या वेळेस लोकांचा पगार कितीसा असणार , तुझ्या आजोबांचा पगार होता रुपये १५० … केले त्यांनी धाडस आणि घेतली हि जागा… एकूण ३६०० स्क्वेयर फूट आणि किंमत रुपये ३६०० … ते पण हप्त्याने … 

आजच्या सारखे त्या वेळेस बँका कर्ज देण्या करिता मागे लागत नव्हत्या … पण आजोबांनी धाडस केले आणि  कष्टातून मला उभे केले …. तुझे वडील आणि काका पण फार हौशी … त्यांनी पण मला बांधताना सगळ्या गोष्टींचा विचार केला…

सुरुवातीला पैशाची ओढाताण करून छोटे टुमदार घर बांधले … ४ खोल्या , पुढे अंगण, बाग , तुळशी वृंदावन ।  मागच्या बाजूला परत बाग आणि विहीर… त्या वेळेस पाण्याची दुसरी काही सोय नव्हती , म्हणून विहीर करावी लागली…

बागेत दोन  उंच अशोकाची झाडे होती … तुम्ही काय म्हणता त्याला landmark का काय तशी होती ती दोन झाडे  होती  , त्या दोन झाडा मुळे लांबून घर दिसायचे?  बागेत निरनिराळे गुलाब, जास्वंदी चे अनेक प्रकार , रात राणी , क्रोटन अशी अनेक झाडे  … तुझ्या बाबा ना फार आवड बागेची…

आजोबांची फार ओढाताण झाली मला आकाराला नेताना , सुरुवातीचे बांधकाम २८००० रुपयात झाले … मग हळू हळू मागचे घर बांधले… तिथे अनेक कुटुंबे राहून गेलीत… नंतर म्हणजे ९० च्या दशकात  वरचा दुसरा मजला बांधला…  

सांगितले तर खोटे वाटेल , सुरुवातीला काही वर्षे घरात लाईट नव्हते , आई काकू चे रोजचे काम…  कंदील साफ करून ठेवायचे…

किती स्ठीतंतरे मी पहिलीत ,

एका ओळीत सांगायचे तर बंब तापविण्या पासून सोलर गिझर पर्यंत आणि कंदिलाच्या दिव्या पासून थेट LED  पर्यंत…  

तुमच्या चार पिढ्यांचे  खूप प्रेम मिळाले मला  …

जशी घराला घर पण देणारी माणसे असतात तशी माणसाना  प्रेम देणारी वास्तु  पण असू शकते  ना  ?

इंग्रजी मध्ये दोन चांगले शब्द आहेत "होम" आणि "हाउस" , मराठीत त्या दोन्हीला प्रतिशब्द  मला तरी माहिती नाही… कुठलीही इमारत " हाउस " असू शकते ,पण प्रत्तेक इमारत होम होऊ शकत नाही….

"होम" म्हणजे ज्या वास्तूत आपण वाढलो, मोठे झालो , अनेक आठवणी  जडल्या आहेत … आणि मुख्य जिथे आपले पणाची भावना असते अशी ती  जागा….

आता तूच ठरव मी तुझ्या करिता होम आहे का हाउस ?

तुमच्या सुखात आनंदाने नाचत होते   त्याच वेळेस दुखाने : कधी हुंदके देत  आक्रोश करीत होते …

काय नाही पहिले …तुझा जन्म,मुंज, लग्न इतकेच काय तुझ्या मुलांचा जन्म, त्याची मुंज … तसेच तुझ्या बायकोला सामावून घेतले माझ्या मध्ये   ! या  प्रत्येक क्षणी आनंदाने बेहोष होत होते  …तुमचा आनंद तो माझा आनंद… आनंदाच्या क्षणी तुम्ही देवाला करिताना वास्तूला म्हणजे मला वंदन करीत होता… मी फक्त तथास्तु म्हणत होते । 

दिवाळी किंवा लग्ना कार्यात माझ्यावर केलेली विद्द्युत रोषणाई मला एक प्रकारची श्रीमंती देवून गेली … जणू माझ्या अंगावर पैठणी चढवली असे वाटे…

नरसिंह जयंती ची धामधूम , " गणपती बाप्पा मोरया " ची आरोळी , सजून धजून येणाऱ्या गौरी … दिवाळीतील फटाक्याची आतष बाजी , दारात केलेला किल्ला… माझ्या शिरावर डौलात उभी केलेली गुढी … अशा असंख्य आठवणी आहेत … तुम्ही सर्वांनी मला कृतकृत्य केलेते …

जसे आनंदाच्या क्षणी तुमच्यात  होते तसेच दुखा:त पण तुमच्या बरोबरीने होते … घरातील व्यक्तींचा म्हणजे आजोबा आणि काकांचा मृत्यू पहिला …  माझा प्रत्येक कोपरा आसवे गाळत होता आणि  आक्रोश करीत होता… 

काल पर्यंत माझ्यात  असणारा  माणूस , आज एकदम  माझ्याच  अंगावर म्हणजे भिंतीवर  "फोटोत" विसावतो तेंव्हा काय करावे कळत नाही  … माझे दुख:कळणार नाही रे तुम्हा माणसाना …   तुझे व पु म्हणतात तसे आपले बोलणे  समोरच्या पर्यंत न पोहोचणे हि शोकांतिका जास्त भयाण असते …

असो मी जास्तच हळवी होते आज काल , तुला दुखवायचा हेतू नाही … पण बोलले कि मन हलके होते ना म्हणून…

आता एकूणच आपल्या आजूबाजूला फार गर्दी झाली आहे , नुसते सिमेंट चे जंगल… एके काळी लांबून अशोका च्या झाडा मुळे ओळखू येणारी मी आता जवळ आले तरी दिसत नाही… चालायचेच " कालाय तस्मे नमः "

आता अशोकाची झाडे राहिली नाहीत , विहीर नाही … नरसिंह जयन्ती असो किंवा गणपतीतील किंवा दिवाळी ची   धामधूम पण पूर्वी सारखी राहिली नाही …

नित्य नियमाने देवा  समोर तिन्ही सांजेला दिवा लावला जातो पण पूर्वी सारखा  " शुभं करोति " चा आवाज काही घुमत नाही ….

अंतुबर्वा च्या भाषेत सांगायचे तर आजोबा गेले आणि परत रातराणी कधी फुललीच नाही बघ  ….

असो … मुलांना आणि तुझ्या बायकोला आशीर्वाद… आयुष्यात मोठे व्हा , सगळी स्वपने पूर्ण करा पण  एक नेहमी लक्षात  ठेवा          " वास्तू म्हणत असते  तथास्तु "

वरचे वर येत राहा …

तुझीच -

वास्तू  "१६७ बलवंत बंगला "